Sitecolumn #32

IMAX, zet het geluid alstublieft niet op “max”

Ik blijf het raar vinden dat er duidelijk geen consistentie is aan het geluidsniveau in de bioscoop—al helemaal niet met films in IMAX, waarbij er wordt gegarandeerd dat het geluid zo gedetailleerd is dat de toeschouwer een speld kan horen vallen (“IMAX® Sound: Heart-Pounding Audio”). Hoe kan het vallen van een speld worden gehoord als er een kabaal van ander geluid overheerst? Zack Snyders beruchte Batman v Superman: Dawn of Justice (2016), was bijvoorbeeld in orde wat betreft het volume—zeker in vergelijking met zijn eerdere Man of Steel (2013), waarbij ik de zaal binnen tien minuten verliet, omdat ik het geluid niet kon uitstaan. De speakers in de zaal leken te exploderen. Het was veel te hard. Na het verlaten van de zaal en mijn redenen had uitgelegd aan een medewerker, kreeg ik een tegoedbon. Wel vertelde de medewerker me dat het geluidsniveau toch echt correct was geconfigureerd.

Christopher Nolans Insterstellar (2014) had ik zelf niet in IMAX gezien, maar veel bronnen uit de VS geven aan dat er ontzettend veel geklaagd was over het te harde geluid in niet alleen IMAX-, maar ook standaardzalen. De mix zette de geluidseffecten en de muziek in de voorgrond en dat maakte de dialogen haast onverstaanbaar, waardoor soms het hele volume werd verhoogd, zodat de dialogen weliswaar verstaanbaarder werden, maar met daarbij wel ontieglijk harde geluidseffecten en muziek. Sommige cinema’s bewerkten de mix om dit probleem op te lossen, maar dat is een praktijk die een regisseur niet graag ziet gebeuren (Jeffrey Wells). Het is dan echter de vraag of de mix überhaupt wel goed was. Het effect dat gecreëerd wordt door de dialogen in de achtergrond te zetten kan namelijk werken, zoals te horen is bij de club-scène van David Finchers The Social Network (2010), waarbij de toeschouwer zich in een echte club lijkt te bevinden, want ook daar moet geroepen worden om elkaar te verstaan.

Waarom dan is het geluid in bioscopen zo onnodig hard? Veel volume staat niet gelijk aan een goed geluid. In 1997 probeerde Dolby Laboraties vice-president Ioan Allen een manier te vinden, de Leq-methode, om een objectieve luidheid van films te bepalen om de klachten van filmbezoekers op te kunnen lossen. Hij zei:

The current situation is obviously unsatisfactory, for audiences, theatre operators and mixers. Now that it seems demonstrable that the Leq method can put real numbers on the loudness of a mix, we would seem to be better equipped to say ‘this is loud,’ or ‘this is OK.’

Het ziet er naar uit dat deze methode niet in beweging is gekomen en dan blijft het dus een gok of de bioscoop de film met goed geluid zal draaien. Ik probeer in ieder geval altijd oordoppen bij de hand te hebben voordat ik naar de bios gaat, voor het geval dat.

Referenties


Allen, Ioan. “Are Movies Too Loud?” Cinema Technology juni 2000. Web. 11 april 2016.

“IMAX® Sound: Heart-Pounding Audio.” IMAX. Web. 11 april 2016.

Shooke, Jay (JShooke). “Hey @wellshwood this is taped up all over the box office. People are obviously complaining.” 12 november 2012, 4:14 p.m. Tweet.

Peregrinus. “The Social Network Club Scene – ‘I’m CEO, Bitch’ (1080p).” Online videoclip. YouTube. YouTube, 10 juni 2015. Web. 11 april 2016.

Wells, Jeffrey. “Unauthorized Hero Fixes Interstellar Sound-Mix Problem.” Hollywood Elsewere 5 november 2014. Web. 11 april 2016.

nl_NL