Soms ben je zo trots op een essay dat het pijn doet hem ergens in een lade te laten verstoffen of hem achter te laten in een nooit meer geopende map op je computer. Om voor deze essays toch een plekje te vinden, hebben we Essay Uitgelicht, waar we ze vereeuwigen op deze site! Deze keer: De koptelefoon is the Message, geschreven door Floor van Straaten in het kader van het eerstejaarsvak Inleiding muziek en media.
Heb je zelf een essay geschreven dat je wil laten zien aan de wereld? Stuur hem op naar siteco@hucbald.nl!
De koptelefoon is the Message
Volgens McLuhan is de content van media niet de boodschap, maar het medium zelf, ofwel ‘The Medium is the Message’.[1] Hoe zit dit bij koptelefoons, commercieel geïntroduceerd in 1958?
Koptelefoons zijn, bijna letterlijk, de steunbalk van de wereld van geluidsanalyse. Deze steunbalk vertaalt zich in een technologische prothese dat gedetailleerd onderzoek van de fenomenen van interiority mogelijk maakt. Een unieke luisterervaring wordt gecreëerd met de koptelefoon, die, behalve bij de directe voorganger; de stereostethoscoop, niet eerder gehoord was. De stethoscoop bracht een verhoogde waardering aan het luisteren naar het innerlijke geluid in de medische wereld. Door het focussen, isoleren en intensifiëren van geluid ontstond een ander perspectief op ‘luisteren’. Het bewustzijn van interior veranderde door de verbeelding van de dokter, waarbij de patiënt zijn interior, in dit geval de geluiden van zijn borstkas, en de dokter zijn interior verplaatste naar in het hoofd van de dokter. Dit wordt ook wel omschreven als het creëren van een denkbeeldige mobiele anechoïsche meetruimte. Dit betrekkend op de koptelefoon creëert deze een denkbeeldige ruimte gebaseerd op denkbeeldige ruimtes tot stand gekomen door creatieve manipulaties van geluid.[2]
Het creëren van deze ruimte tussen de oren stelt vier eisen. De eerste is het bewerkstelligen van identiek geluid met gelijke volumes op beiden oren. Als tweede moet het geluid de juiste, gelijklopende timing bevatten. De derde eis is het ontbreken van technische mankementen, ofwel een kloppend frequentierespons, in de muziek en als laatste stelt je lichaam de bron van het geluid vast. Deze vier punten combinerend, ontstaat een geluidsmassa in het hoofd dat elk ander geluid isoleert. Na de introductie van de stereo koptelefoon verkreeg iedereen de mogelijkheid een denkbeeldige wereld te creëren met behulp van geluid.[3]
Vandaag de dag zorgt de isolatie van geluid door de koptelefoon voor een mobiele en constant veranderende omgeving dat de gebruiker volgt en in een privé bubbel wikkelt. Toch is het meeste materiaal dat beluisterd wordt met een koptelefoon niet speciaal voor dit medium gemaakt. Vaak is het gebruik van koptelefoons puur voor praktisch gemak.[4] In verband met het gebruik van speakers na compositie is de koptelefoon eigenlijk niet geschikt voor het mixen van muziek, maar door de populariteit van het medium, en de mobielere variant de oortelefoontjes, is mixen voor de koptelefoon ontstaan. Daarbij moet rekening gehouden worden met het kiezen van de juiste koptelefoon, het koptelefoon stereo plaatje (ofwel de verhoudingen tussen links en rechts) en het frequentierespons.[5]
Men zou denken dat the Message het individueel beluisteren van muziek is. Desondanks vertaalt the Message zich in de mogelijkheid je te isoleren door middel van de echovrije ruimte tussen de oren, wat vaak als ontsnapping dient van de chaotische drukke wereld om ons heen. Dit heeft mogelijk een nadelig effect in combinatie met de individualisering van de maatschappij of kan zelfs de suggestie van mede-veroorzaker wekken.
Geraadpleegde literatuur
D’Escriván, Julio. Music Technology. Cambridge: Cambridge University Press, 2011.
McLuhan, Marshall. “The Medium Is the Message.” In Understanding Media: The extensions of man, 18-37. New York: Gingko Press, 2013.
Ord-Hume, Arthur W.J.G. et al. ‘Recorded sound’. in Grove Music Online, Red. Deane Root, Oxford: Oxford Music Online. http://www.oxfordmusiconline.com/subscriber/article/grove/music/26294 (geraadpleegd 28 april 2017).
Stankievech, Charles. “From Stethoscopes to Headphones: An Acoustic Spatialization of Subjectivity.” Leonardo Music Journal 17 (2007): 55-59.
[1] Marshall McLuhan, “The Medium Is the Message,” in Understanding Media: The extensions of man (New York: Gingko Press, 2013), 19.
[2] Charles Stankievech, “From Stethoscopes to Headphones: An Acoustic Spatialization of Subjectivity,” Leonardo Music Journal 17 (2007): 55-56.
[3] Stankievech, “From Stethoscopes to Headphones: An Acoustic Spatialization of Subjectivity,” 56-57.
[4] Stankievech, “From Stethoscopes to Headphones: An Acoustic Spatialization of Subjectivity,” 57.
[5] Julio d’Escriván, Music Technology (Cambridge: Cambridge University Press, 2011), 42-44; John Borwick en Shorter, D.E.L., ’13. Sound reproduction’ (‘Recorded sound’), in Grove Music Online, Red. Deane Root (Oxford : Oxford University Press), http://www.oxfordmusiconline.com/subscriber/article/grove/music/26294 (geraadpleegd 28 april 2017).
