Makkers staakt uw wild geraas, ’t heerlijk avondje is gekomen.
Het is vijf december, en dat betekent natuurlijk dat de enige échte pakjesavond op het punt staat te beginnen. Een willekeurige andere decemberavond met pakjes is natuurlijk niet ‘echt’. Hoewel ook ik vanavond met mijn familie op traditionele wijze dit feest zal vieren, kan ik enige antipathie voor het hele gebeuren maar niet van me afschudden. Het wordt vaak omschreven als een ‘echt’ Hollands feest. (Feitelijk duidt ‘Hollands’ slechts op een deel van het land, maar gemakshalve ga ik daar verder even niet op in). Dat Nicolaas van Myra, uit het zuiden van Turkije, afgebeeld wordt als witte westerse man en dat het oer Hollandse recept voor kruidnoten waar we zo trots op zijn, rechtstreeks in lijn staat met een afschuwelijk koloniaal verleden in Indië, dat is mierenneuken. Want laten we het asjeblieft gezellig houden. Een kritische noot mag alleen zéér voorzichtig gebracht worden, want de toon bepaalt de muziek, en nog meer van dat soort onzinnige woordspelingen die mij op het slechtste bruggetje óóit brengen… (muziek dus).
Gister schreef muzikant Aafke Romeijn een gastcolumn in de Volkskrant1. Ze vraagt schrijvers om actief de polarisering in de maatschappij tegen te gaan, want “Ruimte in het publieke debat brengt verantwoordelijkheid met zich mee: neem die.” Vervang ‘schrijvers’ met ‘muzikanten’, en de discussie kan ook in onze collegezalen gevoerd worden. Nemen bekende muzikanten een maatschappelijke verantwoordelijkheid met zich mee? Persoonlijk weet ik hier het antwoord niet op. Ja, en nee. Eerlijk gezegd denk ik dat het iedereen siert om niet weg te kijken van problematiek. Maar om te verwachten dat mensen beroepsmatig moeten verkondigen dat zij ergens voor of tegen zijn, ik denk dat mij dat een stap te ver gaat. En hoe zouden muzikanten dat dan precies moeten doen? Wat betreft singer-songwriters is het wel duidelijk. Maar jazzmusici, orkesten, operazangers, mensen die een passie hebben voor muziek en die god knows how in deze tijden hun beroep kunnen uitoefenen… persoonlijk denk ik dat die moeten doen wat ze willen. Kunst mag iets betekenen, maar dat hóéft niet.
Op initiatief van individuele musici was na de ingang van de antihomo-wetgeving in 
Rusland in 2013 kort sprake van een eventueel protestje namens het Concertgebouworkest, in de vorm van een toegift van Britten of Tchaikovsky, twee componisten die toevallig op mannen vielen2. Uiteindelijk heeft het orkest toen niks ondernomen. De een vindt dit problematisch, de ander vindt het problematisch om alles te problematiseren. Lekker meta. Maar zoals gelukkig veel mensen weten zijn zaken niet zwart of wit3 (hoewel de top 2000 wel weer erg wit is en de pieten mijns inziens nog steeds te zwart, maar dat zijn weer hele andere verhalen). Hoewel ik zelf zeker voorstander ben van het aankaarten van moeilijke kwesties, denk ik dat er nu veel te veel door elkaar geroepen wordt. En door aan schrijvers, muzikanten of ander soort kunstenaars te vragen om ons met nóg meer meningen en stellingnames op te zadelen, denk ik dat men alleen maar meer langs elkaar gaat praten.
Makkers staakt uw wild geraas, betekent zoiets als ‘jongens, doe eens wat zachter’, en voor nu sluit ik me hier maar bij aan. Al is het maar omdat de meisjes meer van zich mogen laten horen 😉
1. http://www.volkskrant.nl/opinie/gastcolumn-schrijvers-stop-met-decadente-wegkijkerij~a4426738/
