Als grote fan van de Franse chanson dacht ik er al een tijdje over om er eentje op een open podium te vertolken. Helaas heb ik het DNA geërfd van de verkeerde kant en is dat misschien niet zo’n goed idee, for the public’s sake. Zo besloot ik er maar over te schrijven, dat gaat me iets beter af dan zingen.
Het is lastig om een musicus uit te kiezen als het gaat om de chanson, maar vandaag wordt het Charles Aznavour, vertolker van een van mijn lievelingsliedjes la bohème.
Aznavour werd geboren op 22 mei 1924 en vierde dus een paar dagen geleden zijn vierennegentigste verjaardag!
Van Armeens afkomst, is Aznavour opgegroeid in Frankrijk. Hij komt al vroeg in aanraking met muziek, en zijn vader had een restaurantje geopend waar hij een Hongaars orkest bij inhuurde. Ook ervaring met het podium werd er met de paplepel ingegooid. Zijn moeder, gepassioneerd door theater, stelde regelmatig een stukje op. Aznavour ging al vroeg van school, maar 70 jaar later haalde hij toch een diploma, een van zijn grootste trots.
Terwijl hij hier en daar meedeed met theaterstukken, brak de oorlog uit en ging zijn vader als vrijwilliger mee naar het front. Toen hij terugkwam, gaf hij onderdak aan geëmigreerde Russen, Armeniërs en joden. Charles groeide op naast de Manouchian en andere belangrijke Russische namen. [1]
Aznavours carrière begon pas echt na de oorlog. Hij ontmoette Pierre Roche en samen begonnen ze muziek te maken en liedjes te componeren. Hij maakt kennis met Charles Trenet, en Edith Piaf met wie hij vele jaren nauw mee samenwerkt. Ze nodigt Charles en Pierre uit om mee te gaan op tournee in de Verenigde Staten.
Rond deze tijd begint hij een naam te krijgen maar meer als componist dan zanger. Iedereen raadt hem af om te zingen, maar hij wil en zal doorgaan met zingen ondanks zijn relatief kleine bereik en schorre stem. Na jaren strijden zal hij in 1960 eindelijk doorbreken en zijn stem zal worden herkend door het hele land. Tien gouden jaren volgen waarin hij zijn bekendste liedjes, waaronder la bohème, zal componeren. Deze liedjes hebben een terugkomend thema: het verloop van de tijd. Het zijn dan ook prachtige maar zeker nostalgische liedjes.
Aznavour zingt in wel 5 verschillende talen en soms zorgt het voor leuke menging, net als in For Me Formidable (voor degenen die goed frans kunnen, sla de uitleg maar over en ga meteen luisteren)
You are the one for me, for me, formi, formidable
You are my love, very, very, véri, véritable
Et je voudrais un jour enfin pouvoir te le dire
Te l’écrire
Dans la langue de Shakespeare
My daisy, daisy, dési, désirable
Je suis malheureux
D’avoir si peu de mots à t’offrir en cadeau
Darling I love you, love you, darling, I want you
Et puis c’est à peu pres tout
You are the one for me, for me, formi, formidable
You are the one for me, for me, formi, formidable
But how can you see me, see me, si mi, si minable
Je ferais mieux d’aller choisir mon vocabulaire
Pour te plaire
Dans la langue de Molière
Toi, tes eyes, ton nose, tes lips adorables
Tu n’as pas compris
Tant pis, ne t’en fais pas et
Viens-t’en dans mes bras
Darling I love you, love you, darling, I want you
Et puis le reste, on s’en fout
You are the one for me, formi, formidable
Je me demande même pourquoi je t’aime
Toi qui te moque de moi et de tout
Avec ton air canaille, canaille, canaille
How can I love you?
Hij speelt hier met taal door het begin van een Engelse zin in een Frans woord met dezelfde letters te eindigen. Zo wordt “you are the one for me” “for-mi-dable”, dat geweldig betekend.
You are my love, eindigt hij met “very very véri-table”, aldus “je bent mijn echte liefde”. Hij gaat door:“En ik zou het tegen je willen zeggen in de taal van Shakespeare”. “Daisy” rijmt hij weer met “dési-rable” (iets in tussen lust en wenselijk)
Hij zingt vervolgens “Ik ben droevig om het feit dat ik je zo weinig woorden kan geven,” “darling I love you et puis c’est à peu près tout” (ik hou van je en dat is het min of meer).
“But how can you see me, see me, “si mi-nable” ( zo dom/sjofel), “ik zou beter mijn woorden moeten kiezen om je te versieren in de taal van Molière.”
“Je snapt het niet, maak je geen zorgen en kom in mijn armen”. “Et puis le reste on s’en fout” (en rest maakt niet uit) Ik vraag me zelfs af waarom ik van je hou, jij lacht me steeds uit met je bedrieglijke gezichtsuitdrukking (ton air canaille) how can I love you?
Hopelijk snap je een beetje deze uitleg; het beste is om het gewoon hardop te spreken…
Naar mijn mening zijn de chansons echt om mee te zingen, en het zit ook diep in de Franse cultuur. Tijdens de lezing over de chanson (thumbs up voor de EduCo) werd er ook verteld dat er in Frankrijk zelfs nog chansons uit de 18deeeuw worden gezongen. In Nederland worden er eigenlijk bijna geen liederen van voor de oorlog gezongen. De Fransen vinden hun patrimoine zo belangrijk dat het zelfs wordt beschermd door de wet. 40% van de radio en tv-uitzendingen moeten in het Frans zijn en een percentage daarvan moet nieuwe productie zijn. Het was dus een hele leuke en leerzame lezing.
Om af te sluiten heb je hier nog een leuke playlist.
Salut!
[1]https://aznavourfoundation.org/fr/biographie/
