Afgelopen weekend was ik weer eens thuis in het pittoreske Groningen, en om even wat afleiding te vinden van Harmonie- en Vormleer en toch nuttig bezig te zijn heb ik de cd-kast uitgezocht. Dat was ook wel nodig, want dat was in drie verhuizingen al niet meer gebeurd. Er zat niet echt meer logica in de ordening,: Kinderen voor Kinderen stond pal naast Händel, wat toch een flinke belediging was voor Kinderen voor Kinderen. Op zich viel de klus mee, vooral omdat ik muziek tegenkwam die ik al héél lang niet meer had geluisterd! Aan het eind van de middag lag er nog een mooi stapeltje cd’s van The Black Eyed Peas tot aan MIKA naast de kast, die ik als een ouderwets persoon wilde rippen om op mijn iPod te zetten. Los van de nostalgie puur om de leeftijd van de muziek, bracht het ook een hoop herinneringen aan verre oorden naar boven.
Al best wel lang luisteren we op vakantie naar muziek uit het land waar we op dat moment zijn. Nu kan je gewoon op Spotify voor zelfs de meest obscure plek een tiental playlists vinden. Wat dacht je bijvoorbeeld van een meer dan honderd uur lange playlist met muziek uit Azerbeidzjan? Vroeger moest je daarvoor echter nog een fysiek medium in handen hebben. In de kast vond ik daarom ook een aantal cd’s van artiesten van wie de hoogtijdagen in hun eigen land soms al een decennium voorbij zijn, laat staan dat ze buiten dat land überhaupt bekend zijn. Hierbij dus een aantal leuke artiesten, sommige bekender dan andere, die ik afgelopen weekend in de kast vond.
Allereerst gaan we naar Italië. Als kind ben ik vaak in Italië geweest, want – zoals iedereen weet die vorig jaar mee was op studiereis – is Italië gewoon een geweldig vakantieland. Het hele land zit propvol met mooie geschiedenis, pittoreske dorpjes en leuke steden. En het is er (bijna) altijd mooi weer! Het is daarom geen wonder dat de collectie Italiaanse muziek in de kast het grootst was. Er zat ook een hoop moois tussen. Eros Ramazzotti maakt bijvoorbeeld gewoon superleuke pop. Zijn unieke nazale stem, gecombineerd met sterke songwriting, zorgt voor heerlijke muziek die gewoon zo wegluistert. Het grappige is wel dat zijn beste nummers naar mijn mening twee bekende duetten met andere artiesten zijb: het krachtige “Cose della vita/Can’t Stop Thinking About You” met poptitaan Tina Turner en het epische “Musica è” met Andrea Bocelli. Nog voordat ik kon praten zong ik al mee met de “hohoho woahohoh WOAH hahoho” uit de bridge van het laatste genoemde nummer en bijna 20 jaar later, nog steeds niet altijd even goed uit mijn woorden komend, zing ik nog steeds uit volle borst mee, fonetisch met het Italiaans dat ik tot mijn grote spijt niet spreek. Op het moment dat ik deze column schrijf luister ik het nummer weer en het schrijven gaat wat langzamer omdat het nog steeds kippenvel geeft, naast een flinke dosis nostalgie natuurlijk.
Een andere artiest die veel voorkwam in onze kast, en waar ik bijna het bestaan van was vergeten, was Biagio Antonacci. Nog voordat ik een echt goede muzieksmaak ontwikkelde was dit de eerste artiest waar ik zelf muziek van kocht, zonder dat mijn ouders het luisterden, al betaalden zij er natuurlijk wel voor. Ik denk dat ik een jaar of acht was. Vooral zijn dubbelalbum Convivendo heeft veel uren in het cd-laatje gezeten van de bestelbus waarmee we Italië rondtourden. Nu, in het cd-laatje van mijn laptop, brengt de muziek me meteen terug naar die momenten: mijn vader aan het stuur, mijn oudere broer en moeder voorin in de bijrijdersstoelen en mijn zus en ik achterin met spelletjes, Donald Ducks en Waanzinnig om te Weten-boeken (jep, ik was toen ook al een nerd) in het midden. Het Aostadal, de Dolomieten, het Lago d’Idro… Het is ook erg leuke muziek, ik kan niet anders zeggen dan dat mijn achtjarige ik ook een prima muzieksmaak had. Toch zou ik hier van mijn leven niet meer naar luisteren als het Nederlandse muziek was. De beste vergelijking die ik zo even uit mijn hoofd kan vinden is de vroege Marco Borsato, die natuurlijk niet geheel toevallig een Italiaan is, met zijn grootste hits uit die tijd vertaalde covers van Italiaanse nummers. De meeste dromen over popartiesten die hun eigen nummers schrijven zijn bedrog…
We gaan een paar jaar verder in de tijd. Jammer genoeg kon ik de Franse en Spaanse muziek waar we ook wel eens naar luisterden niet vinden (drie verhuizingen hebben zo hun effect op een cd-collectie), maar wel nog één andere erg leuke cd van een vakantie naar Istanbul van tien jaar geleden. Het album Metamorfoz van Tarkan, met op de voorkant de man in strak pak in een graanveld, viel me meteen op. Ik kon me eerlijk gezegd amper herinneren dat we daar muziek hadden gekocht, omdat we niet eens met de auto waren. Zodra ik de cd opzette hoorde ik de typische elektronische sound van eind jaren ’00, met daaroverheen een lekker Turkse stem. Pop uit die regio’s heeft altijd een bijzondere sound, ook doordat het de Arabische tonaliteit gebruikt, die het exotisch maar toch fijn doen klinken. Ook muziek uit Israël[1] die ik een paar jaar geleden op vakantie daar luisterde (nu wel op Spotify, als een modern mens) heeft soms dit soort elementen, altijd leuk. Komt toch even de muziekwetenschapper in me naar boven.
Nog steeds luister ik graag naar muziek uit landen waar ik naar op vakantie ga. Mijn grote liefde Rusland heeft natuurlijk geweldige muziek, zowel klassiek (gimme dat Rachmaninov) als populair. Maar daar kan ik een hele column over volschrijven, en dat ga ik vast wel een keer doen. Luister allereerst eens naar Leningrad, een soort geflipt ska-pop mengsel met scherpe teksten over alles van wodka tot politiek. Ook afgelopen zomer luisterde ik in de VS natuurlijk Amerikaanse muziek, waaronder superpatriottische pop over hoe geweldig het wel niet is om een Amerikaan te zijn. Om te voorkomen dat dit puur een opscheppend artikel is over waar ik allemaal wel niet op vakantie ben geweest, ga ik maar weer eens verder met Harmonie- en Vormleer. Jammer genoeg komt deze muziek daar niet aan bod…
[1] Ik noem het gebied hier Israël omdat de artiesten zich zelf identificeren als Israëlisch, niet om een geopolitiek statement te maken. Sowieso is een column op de website van een studievereniging muziekwetenschap niet de juiste plek om een geopolitiek punt te maken, maar mocht je echt problemen hebben met dat ik überhaupt het woord Israël in de mond neem, dan mag je me altijd aanspreken.
