Het is een goudmijn voor musicologen: de Top 2000. Een lijst van de tweeduizend beste nummers aller tijden, gevormd door heel Nederland. Sinds 1999 is de lijst jaarlijks voor de jaarwisseling te horen op NPO Radio 2. Sinds een aantal jaar wordt de hele toestand ook live uitgezonden op televisie. Deze muzikale traditie is dus al een flink aantal jaren bezig. Maar waarom staat het ene nummer op nummer één en de ander op plek honderd? En nog een belangrijkere vraag: hoe is de Top 2000 veranderd door de jaren heen?
Er is één ding dat (bijna) vaststaat: Bohemian Rhapsody van Queen. De meeste stijgers en dalers in de lijst zijn te verklaren. Bijvoorbeeld door maatschappelijke gebeurtenissen en de impact daarvan. In november 2015 vond een aanslag plaats in de Franse theaterzaal Bataclan waarbij 89 bezoekers de dood vonden. Na de aanslag speelde pianist Davide Mortello het nummer Imagine van John Lennon voor de theaterzaal. Dit maakte zoveel indruk dat in de stemweek van de Top 2000 massaal werd opgeroepen om op Imagine te stemmen. Het gevolg was dat Imagine van plek achtendertig (het jaar ervoor) naar plek één steeg.
Een ander voorbeeld van een gebeurtenis die veel impact had op de samenleving is de coronapandemie. Dit zorgde voor veel verschuivingen in Top 2000. Onder andere het nummer You’ll Never Walk Alone van Gerry & The Pacemakers steeg een flink aantal plekken vanwege grootschalige actie opgezet door radio-dj Sander Hoogendoorn. 183 radiostations speelden het nummer tegelijkertijd af om zo mensen te verenigen en blijkbaar had dit veel invloed op het stemgedrag van de Top 2000-stemmers. Verder kwam Soldier On van DI-RECT in 2020 ook hoog binnen omdat veel mensen zich herkenden in het nummer. In hetzelfde jaar stootte Danny Vera Queen van de troon met Rollercoaster, dit was ondertussen een soort soundtrack van de coronapandemie geworden.
Verder heeft social media de afgelopen jaren onwijs veel invloed gehad op de Top 2000. Er werd vorig jaar massaal gestemd op Bankzitters door een oproep op social media. Dit had een hoop boze boomers tot gevolg maar ook een aantal hoge noteringen voor de Youtubers. Jongeren hebben afgelopen jaren sowieso hun stem steeds meer laten horen waardoor Taylor Swifts nummers in de lijst in een jaar tijd verdubbelden van zes naar twaalf. Onder andere ABBA, Billie Joel, Fleetwood Mac, Artic Monkeys en Kate Bush zijn flink omhoog geschoten door de invloed van TikTok.
Een minder leuke manier om een hoge plek in de lijst te bemachtigen: dood gaan. Een voorbeeld hiervan is My Hero (Live) van Foo Fighters. Toen de drummer van de band, Taylor Hawkins, overleed in 2022 steeg het nummer van plek 1877 naar plek 457. Hetzelfde effect was te zien bij Tina Turner, Avicii en vele andere artiesten.
De nummers in de Top 2000 kunnen dus kleine beetjes verschuiven maar ook opeens snoeihard stijgen of dalen. Sommige verschuivingen in de lijst zijn permanente blijvertjes maar sommige nummers kelderen een jaar na hun succes aanzienlijk.
Het is net als het weer: het valt te voorspellen, maar nooit helemaal. Ik ben benieuwd wat komend jaar brengt.
