Zeal & Ardor | 26 november 2018 | Melkweg Oude Zaal | Amsterdam
Wanneer ik de band voor het concert tegenkom op de Lijnbaansgracht lopen ze in character met een duistere schaduw over zich heen hangend de straat uit. Onder die plaatselijke schaduw en onder hun capuchons herken ik de vriendelijke doch ernstige gezichten die ik enkele maanden geleden voor het eerst in de India op Lowlands live heb gezien. De toon is gezet. Na 45 minuten lang afzien en op mijn lippen bijten verdwijnt het voorprogramma Zatokrev eindelijk van het podium en begint de spanning in de kleine, stampvolle zaal te stijgen.
Even na negenen start de geluidsman Sacriligium I in, een elektronisch interlude wat geleidelijk overgaat van haast techno naar een onheilspellend deuntje uit een duivels muziekdoosje. Het licht gaat uit en vanuit de schaduwen zie ik de bandleden het podium oplopen. Midden op het podium staat zanger en gitarist Manuel Gagneux met aan beide zijden zijn immens getalenteerde achtergrondzangers Denis Wagner en Marc Obrist. De titel van achtergrondzangers doet deze heren zwaar tekort, dat wordt al duidelijk bij hun eerste inzetten in In Ashes, ze zijn alles behalve achtergrond. De zangers worden op het podium vergezeld door bassist Mia Dieu, gitarist Tiziano Volante en drummer Marco Von Allmen. Zonder zwarte cape lijk je als musicus het podium niet op te mogen, want allen zijn gehuld in een donker gewaad met capuchon: het duistere tintje wordt nog even versterkt.
Van rustig beginnen moet de band niets hebben en met In Ashes wordt de zaal meteen flink wakker geschud. Zeal & Ardor wordt vaak omschreven als geesteskind van musicus Manuel Gagneux, maar de groep is zoveel meer dan dat. Hier staat een volwaardige band op het podium die bij menig muziekliefhebber een zwak creëert voor stevige black metal. Het is de combinatie van de slavenspirituals met het melodisch en doordachte gitaargeweld die het publiek waarschijnlijk al vanaf de eerste luistersessie ingepakt heeft en nooit meer los gaat laten. Het maakt niet uit hoe vaak je de albums luistert, het werk van Zeal & Ardor is zo ontzettend beladen dat het nooit verveelt.
De setlist is opvallend lang, maar de nummers duren over het algemeen ook niet langer dan 3 minuten, dus er past ook veel in een show. De band bracht in afgelopen jaren 2 albums uit, Devil Is Fine in 2016 en Stranger Fruit in juni dit jaar. Met deze albums heeft Zeal & Ardor genoeg werk om de hele avond mee te vullen. De musici op het podium lijken onuitputtelijk en ook het publiek lijkt geen genoeg van ze te krijgen. De show bestaat uit een uitstekend samengestelde lijst van nummers van beide albums. Mijn gehoor wordt deze avond goed in de watten gelegd met nummers als Come on Down, Ship On Fire en Built On Ashes. Dat laatstgenoemde nummer is iets toegankelijker geschreven dan andere nummers, maar is tegelijkertijd een perfect voorbeeld van de veelzijdigheid van deze band. Nummers als Servants, Gravedigger’s Chant en Children’s Summon geven op sommige momenten even tijd om adem te halen.
Het is duidelijk dat Gagneux plezier heeft en zijn publiek goed vermaakt, daar is geen overdreven interactie voor nodig. Halverwege de show pakt hij het moment om Amsterdam te bedanken. Hij kraamt iets vaags uit de mogelijke betekenis van het voor hem vreemde woord “Melkweg” waarna de band snel weer doorgaat met hetgeen waar ze voor gekomen zijn: muziek maken. “Want dat is tenslotte waarvoor jullie een ticket gekocht hebben,” voegt de zanger er nog snel aan toe. Na het 17e (!!!) nummer Don’t You Dare verlaat de band het podium en is het tijd voor het cliché dat encore heet. Ze nemen het niet al te serieus en komen al snel grappend het podium weer op: “Dat hadden jullie niet verwacht hé, wat zijn we toch uniek.” Het encore bestaat uit het catchy te noemen nummer We Can’t Be Found, de hit Devil Is Fine en de single Baphomet.
Ik moet eerlijk zeggen dat ik hoge verwachtingen had van tevoren. Hele hoge verwachtingen. Ik ben al eerder omvergeblazen door Zeal & Ardor en ik wist dat ze ijzersterk zijn. Maandagavond was niet anders, misschien zelfs beter. Wat ik zag en hoorde noem ik met overtuiging muzikale genialiteit. De band was scherp en ze hebben wederom laten horen wat ze in huis hebben. Als geen ander hebben ze hun unieke stijl maandagavond ten gehore gebracht en elke concertganger overdonderd. Wanneer je naar Zeal & Ardor luistert, hoor je niet zomaar metal, je hoort warme invloeden van soul en gospel gecombineerd met intens, meeslepend, hard, maar vooral melodisch gitaargeweld. Zeal & Ardor is als de meest woeste donderwolk die laaghangend over je heen kruipt en je ziel binnendringt. Come on down.
